„Krzyżacy”, to film z rekordową widownią i największy sukces kasowy polskiego kina, pierwszy polski film panoramiczny kręcony w technicolorze. Powstał na zamówienie polityczne i na lata ugruntował nasz stosunek do Niemców i wiedzę o zakonie krzyżackim. Kręcony był w Malborku, Kwidzynie i okolicach Starogardu Gdańskiego. O tym jak powstawał dowiemy się z filmu Sławomira W. Malinowskiego „Z pamiętnika Aleksandra Fogla – Krzyżacy”, który wyświetlony zostanie w najbliższą środę podczas listopadowego seansu z cyklu „Elbląg na dużym ekranie”.
Sławomir W. Malinowski swój film w całości oparł na wspomnieniach Aleksandra Fogla, który w „Krzyżakach” grał rolę Maćka z Bogdańska oraz rozmowach z mieszkańcami Starogardu Gdańskiego. Sceny aktorskie, udział statystów, grup rekonstrukcyjnych oraz świadków i uczestników zdjęć z roku 1959 w zestawieniu z fragmentami filmu Forda tworzą wciągającą opowieść pełną nieznanych faktów zza kulis tej produkcji. Jest to historia połączona z elementami edukacji filmowej, która zaciekawi nie tylko dorosłych. W rolę Aleksandra Fogla, czyli Maćka z Bogdańca, wcielił się jego syn Tomasz Fogiel, który posturą oraz tembrem głosu jest bliźniaczo podobny do ojca. Dyrektora łódzkiego teatru Romana Sykałę zagrał jego syn Maciej. Obaj panowie są aktorami Teatru Muzycznego w Gdyni. Podobnie jak Aleksy Perski, który wcielił się w reżysera Aleksandra Forda. Natomiast Krzysztof Żabka z Teatru im. Aleksandra Sewruka w Elblągu zagrał scenografa Lecha Zahorskiego. Zdjęcia były kręcone przede wszystkim w miejscach, gdzie Aleksander Ford realizował „Krzyżaków”: nad jeziorem Jamertal, w Szpęgawsku oraz we wsi Rywałd, a także w Stadzie Ogierów w Starogardzie Gdańskim, Owidzu, Elblągu, Gdyni oraz Gniewie. Wykorzystano fragmenty filmu „Krzyżacy” w reżyserii Aleksandra Forda (Zespół Autorów Filmowych Studio 1960) oraz zdjęcia ze zbiorów Aleksandra Fogla, Janiny Zielińskiej i Haliny Psiuk. Film został zrealizowany przy wsparciu Urzędu Miejskiego w Starogardzie Gdańskim.
Na seans pt. „Krzyżacy – kulisy filmu” zapraszamy w środę, 8 listopada o godz. 18:00 do Kina Światowid. O pracy na planie opowiedzą m.in. reżyser i producent Sławomir W. Malinowski oraz odtwórca głównej roli Tomasz Fogiel. Wstęp wolny.
Organizatorami cyklu „Elbląg na dużym ekranie” jest Centrum Spotkań Europejskich Światowid i telewizja TRUSO.TV, partnerami Elbląskie Towarzystwo Kulturalne, Polskie Towarzystwo Historyczne o. w Elblągu i stowarzyszenie Polskie Telewizje Lokalne i Regionalne w Elblągu. Patronem medialnym jest Elbląska Gazeta Internetowa „Portel”.