Tam, gdzie rosną poziomki

Przegląd "W zwierciadle Bergmana" rozpoczniemy w piątek 8 grudnia filmem "Tam, gdzie rosną poziomki". Jest to studium przemijania zrealizowane przez zaledwie 37-letniego Bergmana i kolejne osobiste dzieło w filmografii reżysera. "Ulepiłem postać, która z wyglądu przypominała mojego ojca, ale którą na wskroś byłem ja. Ja sam (...), wyobcowany, zamknięty w sobie, odgradzający się od innych, zadufany, nie tylko dość nieszczęśliwy, ale naprawdę nieszczęśliwy. Pełen sukcesów. I uzdolniony. I solidny. I zdyscyplinowany."

Na swoje alter ego Bergman wybrał 80-letniego profesora Borga, który jedzie z synową ze Sztokholmu do Lund na obchody własnego jubileuszu naukowego. Podróż staje się dla niego wędrówką przez obszary pamięci, refleksją nad życiem i stosunkami z ludźmi. Bohater przywołuje we wspomnieniach swoją pierwszą niespełnioną miłość, nieudane małżeństwo, trudne ojcostwo. Bliskość śmierci sprawia, że Borg uświadamia sobie, iż apodyktycznością, chłodem i obojętnością odgrodził się murem od innych, skazał się na rozpaczliwą samotność. Teraz będzie starał się powoli ów mur burzyć (co jest jedynie subtelnie zasygnalizowane, ale i tak stanowi wyjątkowy w twórczości reżysera promyk optymizmu). W "Tam gdzie rosną poziomki" Bergman podjął się gry z konwencjami kina. Sekwencje snów stylizowane są na różne nurty kina niemego (od ekspresjonizmu, poprzez surrealizm, aż do wodewilowego impresjonizmu). Autor zaprosił również do współpracy legendarnego reżysera, mentora i twórcę słynnej szkoły szwedzkiej, Victora Sjöströma, który wcielił się w postać profesora Borga i jak mówi sam Bergman "zawładnął (...) tekstem - przerobił go na swoją modłę, włożył weń własne doświadczenia: udrękę, mizantropię, wyobcowanie, brutalność, smutek, strach, samotność, chłód, ciepło, szorstkość i chandrę."

"Tam, gdzie rosną poziomki" Smultronstället Szwecja 1957, 91 min. reżyseria: Ingmar Bergman scenariusz: Ingmar Bergman zdjęcia: Gunnar Fischer muzyka: Erik Nordgren, Göte Lovén montaż: Oscar Rosander dźwięk: Aaby Wedin, Lennart Wallin scenografia: Gittan Gustafsson kostiumy: Millie Ström obsada: Victor Sjöström (Profesor Isak Borg), Bibi Andersson ( Sara), Ingrid Thulin (Marianne Borg), Gunnar Björnstrand (Evald Borg), Jullan Kindahl (Agda), Folke Sundquist (Anders), Björn Bjelfvenstam (Viktor)

nagrody: Złoty Niedźwiedź i nagroda FIPRESCI dla Victora Sjöströma na MFF w Berlinie, Złoty Glob dla najlepszego filmu obcojęzycznego, Nagroda Włoskiej Krytyki Filmowej na MFF w Wenecji, nominacja do Oscara za najlepszy scenariusz

Zobacz również

Zapisz się do newslettera